Hlawn Kip Tlem cu a hlan ih SHS tlawng rak kai dah tu, atu ah BKD timi company ah hna tuan rero tu asi.BKD timi cu US ram pum huap ih accounting company lakah athabik pahra ih telmi asi. Tlem nih sum cazin cek nak lamih Bachelor buaih cu University of Evansville ih sin May 2015 ah Outstanding Senior Service Award thawn a hmu suak. Hi Outstanding Senior Service Award (cawimawinak)  cu an tlawng pumpi ah mipa pakhat le nunau pakhat lawng an pekmi asi.

Tlem ih hlawhtlinnak kan zoh tikah, harsa zet in a rak thawk. Kan dung lam kum sarih 2007 kum ah Malaysia ih sin USA ara thleng ih SHS ah tlawngkai a thawk. A Mirang tawng thiamlo le ca zirdan thar cu a hrangah cun thilrit zet araksi. Tlawng  a kainak ah vawikhat cu F tla a rak ngah dah. Tlawng atheh zik kum (phun hlei hnih) asi tiangah Cawnkel leh Honor timi thiam hleice tivek, AP, DC   ti khal ziangsi a danglam nak ti arak thei cu ca lo.

US ram rat ding hman a rak timtuah lo ruangah harsa zet in arak zuamsal ciam co tiah Tlem in asim. Asi nan, a harsat nak tampi aneih mi ah rak bawm theu tu a saya pawl parah a lungawi thu asim.

“[Saya] le pawl ih bawmh nak ruangah ka tuarsuak thei ih phunsang tlawng kai nak hrang tla bawmhnak ka hmu. Phunsang tlawng kai hi ka saduhthah tumbik a siih, ka hlawhtling thei nak dingah in rak bawm theu tu saya pawl hming hrekkhat hei sim seh la Mr. K, Ms Youngerman, Mrs Peddie, Mr. Sanders, Mrs. Matlock, Ms. O’Connor and Mr. Bockelman le ansi,” ti Tlem nih a ti. “An mah ih bawmhnak tel lo cun, tuni himi dinhmun ka thleng thei lo ding.”

Ahmaisa lam refugee tlawngta pakhat asi vek in, Tlem  cu harsatnak tampi a tong ko nan a zuam sin sin. SHS sayama Peddie nih a sim mi cu Tlem hi thuanthu sim thiam tuk mi asi ih khami ruangah tla bawmhnak (scholarship) a ngah thei nak asi ati. Tlem hi mi tong tamlo, awka nem a si nan mah le mah ringawzet ( zumh nak nei ) leh thinlung pui tling mi asi tiah a ti.

“Kan refugee tlawngta nauhak a tam sawn vekin Tlem nih fimthiamnak a hawlnak cu a ngaihsak ih Kawlram ih a neih dah lo mi thlasuah a co ti mi hi a thei fiang awk ngai ngai asi,” tin Peddie nih cu asim.

Peddie leh SHS mirang ca zirhtu sayapa Bokelman nih cun Tlem nih hivek in a hlawhtlin nak parah an mangbang ciamco lo thu an sim. Ziangah ti le cu Them hi zuam aw zet mi leh thil hmuahhmuah a tha lamin zoh tu asi ruangah asi.

“[Tlem] thu ka cing lai mi cu thu in sut mi hi asi ih khami cu amah hrangah bawmtu asi. A theihthiam lo mi um le, fiangte ih theih a tum,” Bockelman nih ati. A sim bet mi cu Tlem hi ka hmu tin ten a mithmai atha ring ring ih a thinhar lai vawikhat hman a hmu dah lo ti asi.

Bockelman nih cu tlawngta pawl nih ca an thei thiam lo le ttih leh thinphang lo ten saya le pawl hnenah thusut nak nei theu ding a duhsak asi. Ttongtam tuk lo leh ningzak neih cing pawl hrangah cu kha tivek va sut ciamco ding hi a harsa ding ti cu a thei thiam. Mah tong hman si lo ih mirang ttong thawn si bet le cu a harsa sawn ding. Cule, ttongdang thawn ca zir bet ah tlawngih ca thiam zuam cu a harsa hlei ah a buaithlak zet ding tiah a ti.  Ziangkhal siseh ca theithiam lo mi um pang ih a thieh si ah cun zan lamah inn tlung cih lo in tlawng ah tang ta ih saya le pawl hnen ah bawmhnak dil a tha asi. Tlawng ih saya zaten zikte cu mi bawm an duh theh asi tiah ati.

Tlem nih cu tlawng ah bawmtu ding saya pawl a nei lawng hman si loin, inn lamah tla a sung khat pawl nih an theih tawk in an bawm asi. Tuvek in a zirsuak thei nak tla hi a sungkhat pawlih bawmhnak a thupi zia asim. Zanlam tlawngah a tang ring ring thei leh thil dang pawl ah a tel thei mi hi a sungkhat, a hleice in a nu, nih inn lamah zianghman ttuan ciamco ttul lo ding in arak tuah sak theh ruangah asi.

Mino asi vek in, a tha nau ih tawk thlang seh, phun hleihnih theh le cu hna ka ttuan men ding tivek ih a rak ruah caan tla tam pi a um. Nan, a nu a zoh sal ih, a nu thu sim mi ca zoh ca siar ding leh tha nau lo ding thu tivek a ruat sal tikah a tha a tho sal. Khati vek ih a bangtuk caan ah a thil tumtahmi parah a thinlung a ret ih a hlawhtling le a parih rak thleng ding mi thiltha pawl a ruat sal asi.

Thil tumtahmi tum pi pi voi khat neih ah va neih hnak in, mah ban tawk, mah nih tuah thei tawk te kha neih hmaisa a that thu Tlem nih asim. Ziangah tile, saduhthah tumpi neiih, hlawhting cih lo le thabang, thinnau a awlzet ruangah asi. Asim duh mi cu, mah ih tumtahnak tumpi a simi kailawn sangpi kha thleng awl sawn dingin a fate deuhmi karbak tampi ah tthen ih vawikhat feh ah kar khat ten feh a duh sak. Cutin sile cu hlawhtling a awlsam sawn thu asim. Tahtthimnak ah “sibawi / engineer si ka duh” ti men hnakin mahih tumtahnak dinghmun thleng thei ding ah ziang si tuah tul tih ruat tul sawn.

“Ka saduhthah tuahsuak thei ding ah, phunsang tlawng ka kai tul. Phunsang tlawng kai ding ah, tangka sumsaw ka tul. Paisa nei ding in ziangtin ka tuah ding? Tlawngta pawlnih hivek in an ruat attul asi,” tiah Tlem nih asim.

Tulai hrangih Tlem ih tumtah mi cu nitin thangso vivo ih thiam zetin zirih pumcawmnak hna- ttuan umdan zir phah, cetzung hnattuan dan zingzawi phah hi asi. A saduhthah tumbik cu a hnatuannak ih hmun sang sawn kai thei hi asi. A hnattuannak, cazin cek bawmtu, ah thinlung takin hna ttuan a duh ruangah phunsang tlawng cu tu lawlawse a peh zawm hrih lo ding.

Bockelman nih cun rakthleng thar tlawngta pawl hrangah Tlem hi zohthimtlak mi pahkhat asi, an mah vekin harsatnak tampi a rak tawng. A si nan a zuam awk tuk hlei ah zirnak lamah a pum pe aw ruangah tu ah cun hnattuan tha zet a hmu ih a nun sung cu thin phang um nawn lo ding asi. Tlem vek in zirnak lamih pum pe tu tlawngta tampi a neih thu tla asim.

“Tlem hi tahthimnak ah ka hmang dingih mi hmuah hmuah nih ti thei…. Mi zaten hmun bangrep in thok le cu a bangrep in theh a theih,” tin Bockelman cun a sim..

Mirang ttong zirhtu sayama si vek in, Peddie nih cun tlawngta pawl ca zuam ih grade tha bik ngah zuam cio ding ah tha a pek. Mirang ttong zirmi a tlawngta nauhak pawl hi a hrangah cun nehtu ansi ih a uar tuk hai ziangah tile hmailam caan ah nuamten um thei nak dingah mahle duhdawt mi pawl tlansan ih ttihnung za dinhmun ah mah le mah ret aw ngam tu ansi ruangah asi. Ttihnung mi dinhmun hman an rak paltlang zo, US nunphung thawn milih an feh nak lam tluan ah bawmhnak malte an tul men men mi asi tiin ati.

“Thil tha tuah theih nak cu na nei cia zo. Nangmah le nangmah  hmu suak aw ih thangso sin ding in ka lo bawm men asi,” tiah Peddie nih a sim. “Na sung caan ah tla zuam ttento aw.”