Zomi Unauthum band (Falam translation of Riley Hyatt’s story from the Journal, issue 3)

Fibi Kim

Ziangtluk in caan harsa hmansehla, hitei unau thum pawl cu pakhat le pakhat hrangah caan pek in an bawm aw ton ringring. Phun hleikhat a kai rero laitu Do Thawng, phun hleihnih a kai rero lai tu Pau Khup le kan dungkum ih tlawng ttheh tu Denis Thawn pawl cu unau an si ih kum hnih lai sung music tum tlang in band cu an unau thum in an din a si. Thawng in  bass guitar a kai ih, Khup in drum a tum, cule Thawn in lead guitar a tum ih cutin hmunkhat te ah an thiamnak le an paih mi cu tuahtlang in an um ttheu.

Music an duh tuk ruangah le hmailam an tthanso theinak ding hrangah band anmah ten an dinnak asi. An unauthum ih simdan ahcun, mi zaten hrangah music an thiam mi cu tum an duh a si. An sunmang bangaw ih an neihmi music cu Kawl ram an um laiah an biakinn lamah tla an tum ttheu. Asinan ram tthat lo ruangah ramdang ah an feh a ttul ih tu cu United States ah an um. Cumiruangah, ttong dang le nunphung dang zir in an sunmang cu peh vivo an tum.

Thawng, Thawn le Khup hi Zomi miphun an si ih, Sagaing, Myanmar ah an suak. Kum 2009 ah mirang ttong an zir thokih, an zir thok pekah kum 10 hnak ih an upat thluh ruangah an hrangah a  har deuh a si. Myanmar ram ih um khal si sehla, an mah kawlram mi an si lo ruang ah thleidannak le harsatnak pawl an tong tam zet.

“Myanmar ih um hi kan hrang ah a har zet, ziangah tile, rawl tha ei ding le hnatuan tha kan neih lo ruangah. Hna ttuan tha a um khal len, anmah kawlram mi pawl hrang lawng ah an tuah ruang ah, hna tuan tha tla kan hmu thei lo,” tiin Khup in a rel.

Myanmar ihsin Thailand ah an feh ih Thailand ihsin Malaysia ah, a pa a rak umcia nak a si ih Malaysia ahcun Pastor a ttuan. Himi kum hrawng in biakinn lam ah music an tum a si. Kawlram an um lai hnakin Malaysia ah an hrangah caanttha a tam pi in an ruat, ti’n an sim.

“(Malaysia) kan um ihsin caanttha malteten kan nei,” ti’n Khup in a rel. “ Hnattan ttha le umnak ding inn ttha kan nei. Hmansehla a har mi cu, anmah ram mi kan si lo ruangah palik pawl in ziangtik caan le in hmuh tinten kaih theih kan si ringring. Lamzin feh laiah tla in hmu len ‘na ID khuiah?’ ti’n mi an sut ih  neih lo len an lo kai cih thei,” ti’n Khup in a rel.

Nikhat nini ah kaih leh theih an si ti an theih ruangah neitabiknak ramdang  feh tum in U.S lam cu pan ding in an lungkim. Khup in U.S ram ih an rat hi an hrangah a tthazet ti’n a sim. Mirang ttong an thiam lo ruangah harsatnak tamzet an tong, asinan mirang Pathian hla ngainak in mirang ttong tla an tthansoh phah zet. Khup in mirang ttong thiam pawl hi a rak upat zet, curuangah an mah vek in thiam ding in a tum rero U.S ih rat an tum hlanpi ihsin.

An sim dan ah cun, U.S ih an hmaisabik awnmawi an tumnak cu biakinn ah a si. New Whiteland Baptist Church ah an khawm ttheu ih cutawkah cu niruksun le nipisun ah music an tum ttheunak khal a si. Pawlkom, midangdang in an unau thum in band an neih thu an theihtikah mikhual hrang tivek ah music tum ding tla an ko ttheu, ti’n Khup in  a rel.

“Puai, neihawk puai, Zomi National Day (ZND) ti pawlah mipihrang music kan tum ttheu,” ti’n Khup in a rel.

Awnmawi tum in sawm tikah American coutry music tum ding in in fial tam, ti’n khup in a rel. Khup ih a uarbik mi le an hla cover ding a duh bik mi cu Brad Paisley le Luke Bryan an si. Country music hi an tum tam, sinan nomnak men ahcun rock le pop music lam an tum ttheu, ti’n Khup in a rel bet.

Kan dung kum Coffee House ahtla hla an sak ih an sak mi hla cu “This is Country Music” timi Brad Paisley ih sakmi a si. Himi hi SHS ih music an tumnak vei li nak hrawng a si.

Khup, Thawng le Thawn nu le pa in an music tum mi ah le an fa le music thiam hong si thei ding in thazang an pezet. A pa ih a sim danah, a fa le pawl music an tum ding thazang a pe zet ziangahtile an unau thum ten hmun khat ih thil an tuahtlang mi a duh in a lungkim.

“Kan unau thum in awnmawi kan tum tlang hi a tthazet ih (ka nu le pa in) thazang tla in pezet,” ti’n Khup in a rel.

“ (Music) tum cu a nuam, mi lung tla a awiter ih ka duhzet,” ti’n Thawng in a rel.

Awnmawi hin Khup, Thawn le Thawng ih nunnak ahcun a ciah in a ciah rori a si. Music ngai paih hmuahhmuah hrangah an caan cu an ong ringring a si.